Dagboek van ‘n depressievegter: Waar het alles begin?

Waar begin depressie? Die antwoord is eenvoudig: Ek weet nie! Maar ek het ‘n paar sterk vermoedens …
Eerstens: Is dit oorerflik? Ek vermoed nogal so. (Onthou, hierdie is nie ‘n wetenskaplike artikel nie, maar ‘n persoonlike relaas.) Maar nie net noodwendig in die fisieke sin van die woord nie, m.a.w. in die sin dat dit van geslag tot geslag oorgedra word en die arme nasate is gedoem tot die ellende en kan niks daaraan doen nie. (Dit mag wel tot ‘n mate fisies oorerflik wees, maar dis nie die hele storie nie.) Dit bring ook mee dat ‘n mens ongelukkig nie net al die skuld vir jou ellende op jou voorgeslagte kan plaas nie.
Ek dink die oorwerwing is meer subtiel. En daarom soveel gevaarliker. Ek dink die gevaar lê in maniere van dink en doen wat (onbewustelik) van geslag tot geslag oorgedra word. Dis belangrik om te onthou dit gebeur onbewustelik. Ons het almal seker klein (en groter!) griefies teen ons ouers – geen ouer is tog perfek nie en elke grootmens sweer hy sal sekere van sy ouers se foute nie met sy eie kinders maak nie. (Maar dan maak ons natuurlik ‘n klomp splinternuwe foute van ons eie!)
Ons ouers is ons eerste voorbeelde in die lewe, ons weet tog ‘n kind volg outomaties sy ouers na in alles wat hy doen. Tot hy natuurlik vol tienerhormone raak – dan verwerp ons weer die meeste van wat ons ouers doen. Maar die feit is, ons volg hul voorbeeld na. En as daardie voorbeeld ‘n leefwyse insluit wat depressie bevorder, volg ons dit ook na. Ek dink dis ‘n gegewe, niemand kan dit help nie. Party kinders besef dit miskien vroeg, en rig hul lewens doelbewus anders in. Party kinders het nie ‘n geaardheid wat hul geneig maak tot depressie nie. Maar ander is miskien so aanmekaargesit dat die saadjie maklik ontkiem en ‘n groot, giftige boom raak.
Maar natuurlik kan ons iets daaraan doen. (En natuurlik sê niemand dis maklik nie!) Eerstens kan ‘n mens die probleem identifiseer. Byvoorbeeld: “My pa het nooit oor sy gevoelens gepraat nie en ek het met die persepsie grootgeword ‘n man praat nie oor emosies nie. Of nog beter – ‘n man hét nie eens emosies nie! Maar ek het gesien dit werk nie vir my nie. En ek gaan dit van nou af anders doen.”
Ek stel nie voor ons almal begin nou met ‘n sessie van parent bashing nie. Nee, ons weet hulle het ons lief (gehad) en het hul beste vir ons gedoen. Die beste waartoe hul in staat is/was. Nou kan ons begin om eerstens te probeer identifiseer watter patrone ons oorgeërf het wat ons nou tot nadeel strek. Tweedens kan ons begin werk daaraan om ons ouers (en hul ouers en hul ouers) vir hul onvolmaakthede te vergewe. (Wat natuurlik ‘n lang proses kan wees.) En derdens kan ons begin werk daaraan om die patrone te verander. (Wat natuurlik ‘n lewenslange proses kan wees.)
Dit alles kom maar net weer eens daarop neer dat die blaming game geen blywende voordeel inhou nie. Dis ongelukkig maar weer ekself wat vir myself moet verantwoordelikheid neem.
Of ek dit altyd perfek regkry? Nee, natuurlik nie!!

Volgende week: Moet ek almal rondom my vertel ek het depressie? Of moet ek my las alleen dra?